Θέλω να αλλάξω τη μύτη μου!

Άρχισε δειλά-δειλά να εμφανίζεται μεταπολεμικά και αφορούσε σοβαρά τραυματισμένους ή γόνους πλούσιων οικογενειών και ανθρώπους του θεάματος που ήθελαν να βελτιώσουν την εικόνα τους. Μετά τη δεκαετία του ’60 και κυρίως του ’70 άρχισε να γίνεται ευρύτερα προσιτή. Ο λόγος, για την πλαστική χειρουργική, χάρη στην οποία άνθρωποι που έχουν γεννηθεί με ένα χαρακτηριστικό που τους ενοχλεί, έχουν πάθει κάποιο ατύχημα ή τραυματισμό ή έχουν δυσκολίες στην αναπνοή μπορούν πλέον απλά και με ασφάλεια να δουν σημαντική διαφορά στην εμφάνιση και την ποιότητα της ζωής τους. Η πλαστική χειρουργική προσώπου διενεργείται από γιατρούς εκπαιδευμένους σε αυτόν τον τομέα, δηλαδή από τους πλαστικούς χειρουργούς και τους ωτορινολαρυγγολόγους. Συναντήσαμε τον ωτορινολαρυγγολόγο-χειρουργό κεφαλής και τραχήλου κ. Κωνσταντίνο Ι. Παπακώστα, MD, PhD, MPhil FRCS (ORL–HNS), για να λύσουμε όλες τις απορίες μας αναφορικά με την πλαστική εγχείρηση στη μύτη.

Γιατί κάνει κάποιος πλαστική στη μύτη;

Η αισθητική διόρθωση της μύτης είναι συνήθως μια επιθυμία του ενδιαφερόμενου, που είτε εξαιτίας γενετικής προδιάθεσης είτε τραυματισμού (π.χ. στη διάρκεια κάποιου σπορ) δεν είναι ευχαριστημένος με τη μύτη που έχει. Υπάρχουν βέβαια και κάποιες ειδικές περιπτώσεις, όπως όταν έχει προηγηθεί αφαίρεση όγκου ή ένα σοβαρό ατύχημα που έχει επηρεάσει τη λειτουργία και την εμφάνιση της μύτης. Ένας άλλος λόγος μπορεί να είναι ένα πρόβλημα με την αναπνοή που ενοχλεί τον ασθενή. Τα συμπτώματα σε μια τέτοια περίπτωση συχνά εμφανίζονται τη νύχτα (π.χ. ροχαλητό ή αναπνοή μόνο από το στόμα, με αποτέλεσμα δυσάρεστη αίσθηση στο στόμα).

Κωνσταντίνος Ι. Παπακώστας,

Ωτορινολαρυγγολόγος-χειρουργός κεφαλής και τραχήλου

MD, PhD, MPhil FRCS (ORL–HNS)

Η κακή αναπνοή οφείλεται σε αυτό που λέμε «στραβό διάφραγμα»;

Η σκολίωση του διαφράγματος, το στραβό διάφραγμα, όπως έχουμε συνηθίσει να το λέμε, είναι μια συνήθης αιτία. Μία άλλη μπορεί να είναι η υπερτροφία των ρινικών κογχών, των λεπτών οστών δηλαδή που βρίσκονται στα πλάγια τοιχώματα του εσωτερικού της μύτης, ή απλώς μια χρόνια ρινίτιδα. Όλα τα παραπάνω διορθώνονται χειρουργικά, αλλά για κάποιες περιπτώσεις γνωρίζουμε εξαρχής –και ενημερώνουμε σχετικά τον ασθενή– ότι δεν είναι δεδομένη η πλήρης εξάλειψη των συμπτωμάτων. Για παράδειγμα, η χρόνια ρινίτιδα, είτε οφείλεται σε αλλεργία είτε σε άλλο αίτιο, δημιουργεί οιδήματα του βλεννογόνου στο εσωτερικό της μύτης, τα οποία μόνο ως ένα βαθμό μπορούν να διορθωθούν χειρουργικά.

Είναι απαραίτητο μαζί με τη διόρθωση του προβλήματος που δυσχεραίνει την αναπνοή να κάνουμε και αισθητική επέμβαση στη μύτη;

Όχι, δεν είναι καθόλου απαραίτητο. Έχει να κάνει με το τι θέλει ο ασθενής. Σε κάποιες περιπτώσεις υπάρχει αισθητικό πρόβλημα κι έτσι οι ασθενείς ζητούν και την αισθητική βελτίωση της μύτης.

Όταν κάποιος έχει στραβό διάφραγμα έχει απαραίτητα και στραβή μύτη;

Όχι απαραίτητα. Μπορεί ένα διάφραγμα να είναι πολύ στραβό και εξωτερικά να υπάρχει μια απόλυτα ευθειασμένη μύτη. Όσον αφορά το πρόβλημα στις κόγχες, αυτό δεν φαίνεται ποτέ εκ πρώτης όψεως και χρειάζεται εξέταση από τον ειδικό.

Γιατί να επιλέξει κανείς να χειρουργηθεί από ωτορινολαρυγγολόγο;

Η πλαστική επέμβαση στη μύτη γίνεται από γιατρούς που βάσει του εκπαιδευτικού προγράμματος στη χώρα που ειδικεύθηκαν έχουν εκπαιδευτεί σε αυτήν, συγκεκριμένα από πλαστικούς χειρουργούς και ωτορινολαρυγγολόγους. Συχνά, πέρα από αισθητικούς λόγους, συνυπάρχουν προβλήματα αναπνοής. Οι ωτορινολαρυγγολόγοι είναι αυτοί που διορθώνουν τα συγκεκριμένα προβλήματα του αεραγωγού, αλλά θεωρώ ότι διασφαλίζουν αποτελεσματικότερα και τη διατήρηση της καλής αναπνοής όταν η επέμβαση γίνεται για καθαρά αισθητικούς λόγους.

Πόσο μπορεί να επέμβει κανείς σε μια μύτη;

Αυτό εξαρτάται κυρίως από τον γιατρό. Ο κάθε γιατρός βάζει τα όριά του. Η γνώμη μου είναι ότι πρέπει να είμαστε πολύ προσεκτικοί και να μην παρεμβαίνουμε πολύ σε μια μύτη που δεν έχει ιδιαίτερο αισθητικό πρόβλημα. Από την άλλη πλευρά, όταν ένας ασθενής μπαίνει στη διαδικασία να κάνει εγχείρηση για να θεραπεύσει το πρόβλημα της αναπνοής, συνήθως ζητά και διόρθωση κάποιου αισθητικού προβλήματος που έχει εντοπίσει, οπότε η απόφαση για αισθητική επέμβαση είναι ευκολότερη γι’ αυτόν αλλά και τον γιατρό του.

Ποιες μύτες χρειάζονται διόρθωση;

Όσες δεν είναι «φυσιολογικές» και όσες ενοχλούν… τους κατόχους τους. Φυσιολογική μύτη θεωρείται αυτή που δεν προκαλεί κάποια σκέψη σε όσους την βλέπουν, και θα συμφωνήσετε πιστεύω ότι μια ωραία ή, ας πούμε, «κανονική» μύτη συνήθως περνά απαρατήρητη. Από άλλη πλευρά, η έννοια του φυσιολογικού έχει να κάνει με παράγοντες όπως το φύλο. Για παράδειγμα, συνήθως ενοχλεί τις γυναίκες να έχουν μύτη με μέτρια ή μεγάλη καμπούρα, ενώ από τους άνδρες γίνεται καλύτερα ανεκτή.

Ύστερα από ποια ηλικία μπορεί κάποιος να κάνει μια τέτοια αισθητική επέμβαση;

Θέλουμε γενικά να έχει ολοκληρωθεί η ανάπτυξη του προσώπου. Πρέπει να έχει φτάσει δηλαδή στο μέγιστο της ανάπτυξης η μύτη, εννοώντας το κόκαλο και τους χόνδρους της. Αυτό συνηθέστερα και ασφαλέστερα τοποθετείται στην ηλικία των 17 ετών για τα κορίτσια ενώ για τα αγόρια θα χρειαστεί να περιμένουμε ένα χρόνο ακόμη.

Για κάποιον λοιπόν που λέει: θέλω να αλλάξω τη μύτη μου, πόσο μπορεί να την αλλάξει πραγματικά; Μια μακριά μύτη «κόβεται»;

Ακούγεται απλό, αλλά δεν είναι τόσο. Όταν διαδόθηκε η πλαστική της μύτης τη δεκαετία του ’70, οι γυναίκες ζητούσαν τη λεγόμενη γαλλική μύτη, αυτή που είναι σηκωμένη στην άκρη της. Όμως, πρέπει να συνειδητοποιήσουμε ότι δεν γίνεται να πάμε σε έναν γιατρό με μια φωτογραφία και να ζητήσουμε να μετατραπεί η μύτη μας σε αυτό που βλέπουμε. Κάτι τέτοιο είναι επικίνδυνο. Μπορεί το αποτέλεσμα να μην είναι καλό αλλά και να μη μας ταιριάζει. Άλλωστε, δεν υπάρχει μία μόνο αντικειμενικά ωραία και ιδανική μύτη. Τα τελευταία χρόνια η τάση είναι να κρατάμε τα εθνικά χαρακτηριστικά του κάθε προσώπου, ώστε να μην αλλοιώνεται η φυσιογνωμία. Θα λέγαμε, για παράδειγμα, ότι μια «ευθεία» ράχη της μύτης είναι η καλύτερη επιλογή για τους Έλληνες και τις Ελληνίδες, καθώς ταιριάζει με το πρόσωπό τους, χωρίς να προκαλεί σημαντική αλλαγή της φυσιογνωμίας και ταυτόχρονα να δημιουργεί προβλήματα στην αναπνοή τους.

Λέτε πως είναι επικίνδυνο… Τι κακό μπορεί να συμβεί;

Από τα ανεπιθύμητα αποτελέσματα, το λιγότερο σοβαρό θα ήταν να μην πετύχουμε αισθητικά το αποτέλεσμα που θέλουμε και να έχουμε μέτρια ή ανεπαρκή διόρθωση. Επίσης, υπάρχει ο κίνδυνος τα πράγματα να γίνουν χειρότερα απ’ ό,τι ήλπιζε ο ενδιαφερόμενος, είτε λόγω κακής τεχνικής είτε λόγω υπερδιόρθωσης. Έτσι, είναι πολύ σημαντικό να αποφεύγουμε την επιθετική πλαστική μύτης. Είναι προτιμότερο ένας γιατρός να κάνει μικρότερη παρέμβαση και να είναι ασφαλέστερο το αποτέλεσμα, παρά να πέσει στην παγίδα της υπερδιόρθωσης. Τέλος, αν γίνουν υπερβολές στην εγχείρηση, μπορεί να δημιουργηθεί πρόβλημα με την αναπνοή που μετά πιθανόν να μην μπορεί να διορθωθεί (π.χ. υπερβολική αφαίρεση του διαφράγματος ή έντονη παρέμβαση στους χόνδρους της άκρης της μύτης).

Πόσον καιρό μετά την επέμβαση παίρνει η μύτη το τελικό της σχήμα;

Η μετεγχειρητική περίοδος είναι μια συνεχής διαδικασία εβδομάδων ή και μηνών μέχρι να υποχωρήσει το οίδημα του δέρματος και η μύτη να φτάσει στην τελική της μορφή. Το πόσο διάστημα ακριβώς θα χρειαστεί εξαρτάται από τη δυνατότητα επούλωσης του κάθε οργανισμού, την τεχνική που χρησιμοποιήθηκε, τον τύπο δέρματος κ.λπ. Θα πρέπει να έχουμε υπόψη μας ότι χρειάζονται τουλάχιστον 6 μήνες ως 1 έτος για να δούμε ένα σχετικά τελικό αποτέλεσμα. Βέβαια, μία εβδομάδα μετά την επέμβαση στη μύτη, όταν θα βγει ο νάρθηκας, ο ασθενής δεν έχει κάτι εμφανές ή αντιαισθητικό, μπορεί να κυκλοφορήσει άνετα και να επανέλθει στις καθημερινές του ασχολίες, αν και είναι σκόπιμο να απέχει από σπορ επαφής και δραστηριότητες (π.χ. ποδόσφαιρο, μποξ κ.ά.) για διάστημα 1-2 μηνών, ώστε να αποφύγει τραυματισμούς στη χειρουργημένη μύτη.