«Κανένας χειμώνας δεν κρατάει για πάντα. Καμία άνοιξη δεν χάνει τη σειρά της», έγραφε ο Αμερικανός συγγραφέας Hal Borland, και σήμερα, τη στιγμή που έξω από το παράθυρό μου βλέπω να βρέχει τόσο δυνατά, προσπαθώ να το θυμάμαι. Προσπαθώ να θυμάμαι ότι όταν θα διαβάζω ξανά –δημοσιευμένες– αυτές τις γραμμές η άνοιξη θα έχει έρθει και θα ετοιμάζεται να εγκατασταθεί και να μας συνεπάρει. Μόνο με τη σκέψη αυτή, της άνοιξης έξω από το παράθυρό μου, είναι σαν να διακρίνω λίγο τον ήλιο. Γιατί, όμως, η άνοιξη είναι τόσο καθοριστική για τη διάθεσή μας;
Της Άννας Δάλλα
Το έχουν περιγράψει οι ειδικοί της ψυχικής υγείας, το έχουν επισημάνει οι επιστήμονες μέσω ερευνών και επιστημονικών παρατηρήσεων, το έχουμε δει κι εμείς οι ίδιοι. Όταν εκθέτουμε τον εαυτό μας στη φύση, στον φρέσκο αέρα, στον ήλιο, στις μυρωδιές και στη θέα των ανθισμένων λουλουδιών και των δέντρων, βελτιώνεται η διάθεση και η διανοητική μας κατάσταση και μειώνεται το στρες που νιώθουμε. Έρευνες έχουν δείξει ότι οι άνθρωποι αισθανόμαστε πιο ευτυχισμένοι όταν οι μέρες είναι μεγαλύτερες και οι νύχτες μικρότερες, όταν δηλαδή έχουμε την ευκαιρία να εκτιθέμεθα στο φυσικό φως για περισσότερο χρόνο. Ας μην ξεχνάμε όμως και την ερωτική και σεξουαλική μας διάθεση, που αρχίζει να βελτιώνεται και να αυξάνεται καθώς μπαίνει η άνοιξη. Έρευνες έχουν δείξει, μάλιστα, ότι η άνοιξη επηρεάζει θετικά και τη γονιμότητα, καθώς έχει φανεί ότι τόσο το ανδρικό σπέρμα όσο και η γυναικεία ωορρηξία βελτιώνονται μόλις ανοίγει ο καιρός. Έρευνα από το Πανεπιστήμιο της Βόρειας Καρολίνας των ΗΠΑ έδειξε ότι οι άνθρωποι τείνουμε να ασκούμαστε περισσότερο όταν ο καιρός είναι καλός. Η άνοιξη, επομένως, έχει άλλη μία θετική επίδραση επάνω μας, τόσο γιατί βελτιώνουμε τη φυσική μας κατάσταση όσο και γιατί μέσω της άσκησης παράγουμε ενδορφίνες, που βελτιώνουν με τη σειρά τους και τη διάθεσή μας. Έρευνα από το Πανεπιστήμιο του Μίσιγκαν έδειξε ότι το να βρισκόμαστε στον καθαρό αέρα και στη φύση βελτιώνει και τις γνωστικές μας ικανότητες και έτσι έχουμε πιο δημιουργική σκέψη. Σε τελική ανάλυση, θα λέγαμε ότι, ακόμη κι αν δεν είναι η άνοιξη αυτή καθαυτή που μας φτιάχνει τη διάθεση, είναι όλα όσα φέρνει μαζί της: ο ήλιος, το φυσικό φως για περισσότερες ώρες, ο πιο ζεστός καιρός, η ευκαιρία να βρισκόμαστε περισσότερο στην ύπαιθρο, οι ωραίες εικόνες, τα ανθισμένα λουλούδια, τα δέντρα, οι βόλτες στη φύση, η άσκηση, η μεγαλύτερη διάθεση για σεξ…
Η γνώμη του ειδικού
Σχολιάζει η Δρ. Ναταλία Κουτρούλη, MSc, ψυχολόγος Υγείας, με εκπαίδευση στη Γνωσιακή Ψυχοθεραπεία και τη Συμβουλευτική, διευθύντρια στο Κέντρο Εφαρμοσμένης Ψυχοθεραπείας και Συμβουλευτικής.
Οι έρευνες δείχνουν ότι η έκθεση σε άπλετο φυσικό φως και η επαφή με τη φύση επηρεάζουν θετικά τη βιοχημεία του οργανισμού, η οποία με τη σειρά της καθορίζει τη διάθεσή μας. Ως εκ τούτου, οι μόνιμοι κάτοικοι χωρών με καλές κλιματολογικές συνθήκες, οι οποίες τους επιτρέπουν να εκτίθενται στον ήλιο και να απολαμβάνουν βόλτες σε ανοιχτούς χώρους, φαίνονται πιο ευδιάθετοι και εμφανίζουν χαμηλότερα ποσοστά κατάθλιψης. Επιπρόσθετα, τα ερευνητικά δεδομένα υποστηρίζουν ότι κατά η διάρκεια του φθινοπώρου και του χειμώνα κάνει την εμφάνισή του το φαινόμενο της εποχικής μελαγχολίας. Αντιθέτως, την άνοιξη και το καλοκαίρι, λόγω των καιρικών συνθηκών κυρίως, η μελαγχολία περιορίζεται. Ο ερχομός της άνοιξης σηματοδοτεί την άνθιση όχι μόνο της πλάσης, αλλά και των ανθρώπων. Είναι στη φύση μας, άλλωστε, να προσμένουμε την αλλαγή, να προσδοκούμε μια ευχάριστη εξέλιξη, η οποία μας δίνει ελπίδα και αναπτερώνει τη διάθεσή μας. Όπως η φύση περιμένει τον ήλιο και την άνοιξη για να αναγεννηθεί έπειτα από έναν μουντό και κρύο χειμώνα, με τον ίδιο τρόπο ο άνθρωπος κουράζεται, μοχθεί, κάνει σχέδια, θέτει τις βάσεις και αναμένει μια θετική έκβαση στην καθημερινότητά του, μια επιβράβευση. Οι πρώτες, λοιπόν, λιακάδες και οι ζεστές, μεγάλες μέρες αποτελούν την ανταμοιβή μετά τον κόπο μιας απαιτητικής, παραγωγικής χρονιάς και προμηνύουν το καλοκαίρι. Το αποτέλεσμα; Ένα πλατύ χαμόγελο και μια ανάταση στη διάθεση όλων.