How did everybody get younger than us? (πώς έγιναν όλοι μικρότεροί μας;) γράφει η κάρτα που θα στείλω στην κολλητή μου που έχει γενέθλια 15 μέρες πριν από μένα. Αυτόν τον μήνα γινόμαστε 43. Θα την πάρω τηλέφωνο, θα της πω «xρόνια πολλά», θα την ρωτήσω «πώς είναι να είσαι 43;» θα μου πει «πώς να είναι; Χάλια» και λίγες μέρες μετά θα σβήσω τα δικά μου κεράκια. Το ίδιο θα γίνει και του χρόνου, και του παραχρόνου… Μέχρι;
Της Άννας Βοργία
Σκέφτομαι τι μου έλεγε η θεία μου στα δικά της γενέθλια: «Αν με ρωτήσεις πόσων χρόνων νιώθω, θα σου πω 20. Κοιτάζω στον καθρέφτη και βλέπω τον εαυτό μου. Είμαι 65. “Είμαι 65”, επαναλαμβάνω για να το πιστέψω. 65! Πότε τα έφτασα; Θυμάμαι που ήμουν 17 και ήθελα απεγνωσμένα να κάνω πλαστική στη μύτη μου. Στα 25 ήμουν δυσαρεστημένη που τα μαλλιά μου ήταν κατσαρά – τότε ήταν της μόδας τα ίσια και τα σιδερώναμε. Στα 30 έπρεπε να χάσω βάρος γιατί τα πόδια μου ήταν πολύ παχιά. Στα 37 δεν προλάβαινα να κοιταχτώ στον καθρέφτη – ήμουν εργαζόμενη μάνα με δύο μικρά παιδιά. Στα 40 με ενοχλούσαν οι ρυτίδες κάτω από τα μάτια και στα 45 ότι είχα πια πολλά άσπρα. Στα 52 μου σταμάτησα να φοράω μίνι και στα 57 αμάνικα. Στα 60 με ενοχλούσε πιο πολύ απ’ όλα η χαλάρωση στο πρόσωπό μου…»
«…Σήμερα, που είναι να σβήσω τα 65 μου κεράκια, κοιτάζω τις παλιές μου φωτογραφίες. Δεν βλέπω ούτε στραβή μύτη, ούτε ατίθασα μαλλιά, ούτε άσπρες τρίχες, ούτε χοντρά πόδια, ούτε ρυτίδες, ούτε χαλάρωση. Βλέπω μια όμορφη νέα γυναίκα σε διάφορες περιόδους της ζωής της, χαρούμενες, ευτυχισμένες, δυσάρεστες, πολυάσχολες… Τις νοσταλγώ, αλλά δεν θα ήθελα να γυρίσω πίσω σ’ αυτές. Όλα αυτά είναι τα χρόνια μου. “Τα ’ζησα και τα ’χω», έλεγε η γιαγιά η Κατίνα όταν την ρωτούσαν πόσων χρόνων ήταν. Σήμερα γίνομαι 65 επειδή έζησα όλα αυτά τα χρόνια. Υπάρχει ένας τρόπος να μη γεράσεις, σκέφτομαι, κι αυτός είναι να πεθάνεις νέος. Μετανιώνω μόνο για ένα πράγμα: που άφηνα τα χρόνια μου να περνάνε και να σκέφτομαι ότι δεν είμαι αρκετά όμορφη, ψηλή, λεπτή, νέα, φρέσκια, αεράτη, καλοντυμένη».
Θα την πετάξω την κάρτα. Όχι, δεν θα την πετάξω. Θα την κρατήσω να της την στείλω όταν θα είναι να κλείσουμε τα 90. Προς το παρόν, θα φτιάξω μία μόνη μου. Θα γράψω: «Τα ζήσαμε και τα ’χουμε. Χρόνια μας πολλά».
Η γνώμη του ειδικού
Σχολιάζει η Δρ. Ναταλία Κουτρούλη, MSc, ψυχολόγος Υγείας, με εκπαίδευση στη γνωσιακή ψυχοθεραπεία και τη συμβουλευτική, διευθύντρια στο Κέντρο Εφαρμοσμένης Ψυχοθεραπείας και Συμβουλευτικής.
«Η εικόνα που δημιουργούμε για τον εαυτό μας μεταμορφώνεται με το πέρασμα του χρόνου και κάθε φορά στηρίζεται στα δεδομένα που λαμβάνουμε από τις αισθήσεις μας. Το ζήτημα είναι ότι η αντίληψή μας είναι συχνά διαστρεβλωμένη, καθώς επηρεάζεται από τις αναπόφευκτες συγκρίσεις του εαυτού μας με τα κοινωνικά πρότυπα, αλλά και από την τρέχουσα συναισθηματική μας κατάσταση. Για παράδειγμα, σε μια εποχή όπου προβάλλεται ως αποδεκτή μόνο μια πολύ αδύνατη φιγούρα, μια γυναίκα με πιο θηλυκό σωματότυπο μπορεί να βλέπει τον εαυτό της σαν παχύσαρκο. Ταυτόχρονα, όταν ένας άνθρωπος έχει μελαγχολική διάθεση, εμφανίζει την τάση να εστιάζει την προσοχή του στα ψεγάδια της εμφάνισής του και να αισθάνεται μεγαλύτερη απογοήτευση για την εξωτερική εικόνα του. Από την άλλη πλευρά, μια προσωπικότητα που χαρακτηρίζεται από αυτοπεποίθηση και αισιοδοξία θα στραφεί, θα εντοπίσει και θα τονίσει τα θετικά στοιχεία της εμφάνισής της και θα βιώσει θετικά συναισθήματα, τα οποία συχνά θα εισπράξουν και οι υπόλοιποι. Παράλληλα, όσο κανείς είναι σε πιο νεαρή ηλικία είναι πιο επιρρεπής στις προσταγές της μόδας και την επίκριση από το περιβάλλον, συνεπώς αξιολογεί ως ύψιστης σημασίας την εμφάνιση και ντρέπεται ή δυσφορεί εάν η εικόνα του ενέχει (πραγματικές ή μη) ατέλειες. Όσο κανείς μεγαλώνει και ωριμάζει, συμφιλιώνεται περισσότερο με την εξωτερική του εμφάνιση και αξιοποιεί τα πλεονεκτήματά του. Όταν αναλογίζεται το πώς ήταν η εικόνα του σε νεότερη ηλικία, μπορεί πια να διακρίνει με πιο αντικειμενική και ευγενική ματιά τα προτερήματα της νιότης, που θεωρούνταν δεδομένα και, ως εκ τούτου, κρύβονταν από την αυστηρότητα και την τελειοθηρία. Βεβαίως, στις μέρες μας κυριαρχεί η απαίτηση να νικηθεί ο χρόνος και η εμφάνιση να είναι αψεγάδιαστη σε κάθε ηλικία, γεγονός που προκαλεί στρες, στις γυναίκες κυρίως, από την υπερπροσπάθεια να διατηρηθεί στο έπακρο η νεανική όψη. Σαφώς, είναι βοηθητικό για τη διάθεση και την υγεία να διατρέφεται κανείς σωστά και να γυμνάζεται, αλλά οι υπερβολικές παρεμβάσεις μπορεί να αποβούν επιβλαβείς σε οργανικό και ψυχολογικό επίπεδο. Αυτό που χρειάζεται είναι ισορροπία, μέτρο και αποδοχή της ομορφιάς, των δυνατοτήτων και των εξελίξεων που επιφέρει κάθε ηλικία. Μόνο μέσα από την συμφιλίωσή μας με κάθε νέα φάση, ηλικιακή ή μη, της ζωής μας μπορούμε να απολαύσουμε τον νέο δρόμο που μας ανοίγει ο χρόνος που κυλά».