fbpx

Childfree by choice!


Αν και είναι πλέον συνηθισμένο να υπάρχουν γυναίκες, άνδρες ή ζευγάρια που δεν έχουν παιδιά, η κοινωνία μας τείνει να εκπλήσσεται και να κρίνει αυτήν τους την απόφαση, καλώντας τους να την εξηγήσουν και να την υπερασπιστούν. Γιατί όμως;

Της Άννας Δάλλα


«Δεν έχω παιδιά! Πειράζει;»

Πρόσφατα, διάβασα κάπου ότι το καλύτερο πράγμα που μπορούμε να κάνουμε, αν μας ενδιαφέρει η προστασία του περιβάλλοντος, είναι να μην κάνουμε παιδιά. Η διαπίστωση αυτή στην αρχή με σόκαρε –προφανώς χρήζω περιβαλλοντικής εκπαίδευσης–, στη συνέχεια με ξένισε –προφανώς δεν έχω συνειδητοποιήσει ότι γύρω μου υπάρχουν όλο και περισσότεροι άνθρωποι που παραμένουν childfree (κατ’ επιλογήν άτεκνοι)–, και, τέλος, με έκανε να το ψάξω λίγο, για να ανακαλύψω ότι κατά τι λιγότερες από τις μισές Αμερικανίδες αναπαραγωγικής ηλικίας δεν έχουν κάνει ποτέ παιδιά. Στην Ευρώπη, μάλιστα, το υψηλότερο ποσοστό άτεκνων γυναικών συναντάμε στο Ηνωμένο Βασίλειο, στην Ισπανία και την Αυστρία.

Θα μοιραστώ μαζί σας με ειλικρίνεια το πρώτο πράγμα που σκέφτηκα μόλις ήρθα σε επαφή με τις παραπάνω στατιστικές: εντάξει οι Αμερικάνες, να δεχτώ ότι οι Αγγλίδες δεν κάνουν παιδιά, οι Αυστριακές είναι κρύες, αλλά οι Ισπανίδες; Οι μεσογειακές Ισπανίδες μανάδες δεν πιέζουν τις κόρες τους, όταν πλησιάζουν τα 30, ή τους γιους τους –σε λίγο μεγαλύτερη ηλικία, βέβαια– να τους κάνουν εγγόνια, γιατί «ο χρόνος τρέχει», «τα παιδιά είναι πιο σημαντικά από την καριέρα», «θα έχουν παρέα στα γεράματα», «τι είναι ο άνθρωπος χωρίς παιδιά, ένα κούτσουρο είναι» και άλλα πολλά εμπνευσμένα κλισέ που όλοι μας έχουμε ακούσει; Προφανώς, οι Ισπανίδες και οι Ισπανοί δεν υφίστανται τέτοια πίεση ή, κι αν την υφίστανται, έχουν το σθένος και την αποφασιστικότητα να εξηγήσουν ότι το να παραμείνουν childfree είναι μια συνειδητή και υπεύθυνη απόφαση που έχουν πάρει. Μάλιστα, οι έρευνες δείχνουν ότι όσο μεγαλύτερη η μόρφωση και το πνευματικό επίπεδο, τόσο πιο πιθανό είναι οι γυναίκες να αποφασίσουν να μην κάνουν παιδιά. Οι λόγοι είναι ποικίλοι. Υπάρχουν γυναίκες που αποφασίζουν να μην κάνουν παιδιά επειδή νιώθουν οικονομική ανασφάλεια, επειδή δεν θέλουν να κληροδοτήσουν κάποια γενετικά χαρακτηριστικά τους, επειδή δεν βρίσκουν τον κατάλληλο σύντροφο, επειδή δεν έχουν νιώσει το μητρικό ένστικτο, επειδή φοβούνται, επειδή θέλουν να αφιερωθούν στην καριέρα τους ή, ακόμα πιο απλά, επειδή δεν θέλουν να χαλάσουν το σώμα τους ή δεν τους αρέσουν τα παιδιά.

Η γνώμη του ειδικού

Σχολιάζει η Δρ. Ναταλία Κουτρούλη, MSc, ψυχολόγος Υγείας, με εκπαίδευση στη Γνωσιακή Ψυχοθεραπεία και τη Συμβουλευτική, διευθύντρια στο Κέντρο Εφαρμοσμένης Ψυχοθεραπείας και Συμβουλευτικής.

«Όλοι οι άνθρωποι έχουμε το δικαίωμα να επιλέγουμε ελεύθερα πώς επιθυμούμε να σχεδιάσουμε και να αξιοποιήσουμε τη ζωή μας. Παρ’ όλη τη συνεχιζόμενη πίεση των κοινωνικών επιταγών για την απόκτηση απογόνων και τη διαδεδομένη θεώρηση ότι η ζωή ολοκληρώνεται ή νοηματοδοτείται μόνο όταν κανείς φέρει στον κόσμο ένα παιδί, αρκετές γυναίκες τολμούν και αποφασίζουν με επίγνωση να ζήσουν childfree, δηλαδή χωρίς παιδί.

Οι λόγοι γι’ αυτήν την επιλογή ποικίλλουν και διαφοροποιούνται ανάλογα με το άτομο. Τα αίτια και οι αφορμές της νέας αυτής τάσης εξαρτώνται από την ηλικία, την ιδιοσυγκρασία, τα βιώματα, τις πεποιθήσεις, τις συνθήκες, τη σχέση, το επάγγελμα, την οικονομική κατάσταση, την υγεία, τις αντοχές και την ψυχική διάθεση του ανθρώπου. Οποιοσδήποτε κι αν είναι ο λόγος για τον οποίο μια γυναίκα αποφασίζει να μην αποκτήσει απογόνους, σημασία έχει να αποτελεί αυτή η συνθήκη μια συνειδητή επιλογή, να είναι προϊόν ώριμης σκέψης και επαρκούς ανάλυσης. Εφόσον αυτή η επιλογή συνοδεύεται από ένα ήρεμο και χαρμόσυνο συναίσθημα και προκαλεί ευχάριστες και ικανοποιητικές εικόνες για το μέλλον, τότε μοιάζει να είναι η κατάλληλη και επιθυμητή απόφαση.

Σε κάθε περίπτωση, η ζωή μιας γυναίκας μπορεί να εξελίσσεται ανεξαρτήτως τεκνοποίησης. Η διαρκής επιμόρφωση, η άνοδος στην επαγγελματική σταδιοδρομία, η αφοσίωση στην προσωπική ανάπτυξη, η απόλαυση της συντροφικότητας, η ψυχαγωγία και η διασκέδαση με φίλους, τα ταξίδια, τα χόμπι, η κατάκτηση προσωπικών στόχων και φιλοδοξιών, ο εθελοντισμός και οποιαδήποτε άλλη δράση ή επιθυμία μπορεί να γεμίσουν ικανοποιητικά τη ζωή μιας γυναίκας ή ενός ζευγαριού. Κάποιες γυναίκες μπορεί να μη θέλουν να αποκτήσουν παιδί, αλλά να τις προβληματίζει το αν αυτή η απόφαση φθείρει τη σχέση τους. Ανησυχούν μήπως τις παρασύρει και τις κουράσει η ρουτίνα της καθημερινότητας ή ότι μπορεί να μη στεριώσει ο δεσμός χωρίς ένα παιδί ως κοινό σημείο αναφοράς και δέσμευσης. Όμως, μια αληθινή σχέση, η οποία στηρίζεται σε ανοιχτή επικοινωνία, ουσιαστική επαφή, αυθεντικά συναισθήματα και κοινά “θέλω”, μπορεί να οδηγήσει σε μια ολοκληρωμένη ζωή, χωρίς παιδί, όπου οι δύο σύντροφοι θα μοιράζονται τον χρόνο τους με βάση τις αμοιβαία αποδεκτές επιλογές τους».